a story lives forever
Register
Sign in
Form submission failed!

Stay signed in

Recover your password?
Register
Form submission failed!

Web of Stories Ltd would like to keep you informed about our products and services.

Please tick here if you would like us to keep you informed about our products and services.

I have read and accepted the Terms & Conditions.

Please note: Your email and any private information provided at registration will not be passed on to other individuals or organisations without your specific approval.

Video URL

You must be registered to use this feature. Sign in or register.

NEXT STORY

The night Dziady was banned

RELATED STORIES

The liberal-conservative wing of the opposition
Aleksander Smolar Political scientist
Comments (0) Please sign in or register to add comments

Powracając do tego pytania, to czy byli inni moi sojusznicy? To znaczy równocześnie przed Marcem było sporo ludzi, którzy byli w opozycji, można powiedzieć, narastającej wśród młodych inteligentów, ale którzy w żadnym wypadku nie godzili się na radykalizm – ani radykalizm analiz, ani radykalizm działania. I wtedy tam doszło do konfliktu czy... No, w sumie powstał taki prywatny klub, mówiąc prawdę, nawet nie pamiętam, ile było jego spotkań, ale to było bardzo interesująca grupa. Tam byli tacy ludzie, którzy są dzisiaj znani, jak profesorowie, mój przyjaciel Marcin Król, jak Jadwiga Staniszkis, która później bardzo ewoluowała na prawo, ale dzisiaj znów jest bardzo krytyczna wobec PiS-u, znana postać. Andrzej Mencwel, krytyk kultury, można powiedzieć, eseista, również człowiek, który dużo pisał o losach... o losach inteligencji, o Brzozowskim i tak dalej. Był nieżyjący już od dawna dobry bardzo socjolog, Winicjusz Narojek; był kolega z roku, później był ministrem w rządzie Tadeusza Mazowieckiego, Waldemar Kuczyński; i był jeden student tylko – to był Janek Gross. Oni przyszli razem z Mencwelem do mnie: „Co robić?” Dlatego, że oni mieli konflikt już z tą grupą, można powiedzieć, radykalizującą się, która była skupiona wokół Kuronia, Modzelewskiego, Michnika. I wtedy... wtedy stworzyliśmy ten... ten klub inteligencki, który był krytyczny, opozycyjny wobec władz. Nie był w żadnym wypadku rewolucyjny, tam nie było ludzi, którzy reprezentowali lewicowo-rewolucyjną opozycję. Raczej właśnie reprezentowali takie poglądy bliskie mnie, chociaż niektórzy przypuszczam, byli bardziej konserwatywni. Acha, i jeszcze był Jakub Karpiński, brat... brat Wojtka Karpińskiego. I właśnie tacy ludzie, jak na przykład Marcin Król czy Jakub Karpiński – przypuszczam, że oni reprezentowali bardziej liberalno-konserwatywne poglądy niż na przykład ja. Ale wówczas te różnice w opozycyjności – one się nie manifestowały tak wyraźnie. To znaczy to, co integrowało opozycyjność było bez porównania silniejsze niż... niż te różnice, które później... które później stały się bardzo... stały się bardzo wyraźne. Ja funkcjonowałem między tymi dwoma środowiskami, to znaczy bardzo bliski też byłem temu środowisku właśnie skupionemu wokół Jacka, Karola, Adama Michnika i to zwłaszcza zaostrza się w okresie zbliżania się Marca.

So coming back to the question of were there others who supported me. Before that March, there were many young intellectuals who were forming a growing opposition, but who were not in favour of radicalism – neither radicalism of analysis nor radical activism… and then when there was a conflict there… Well, a private club was formed. I don't even remember how many meetings there were but it was a very interesting group. There were people there who today are well known, who are professors like my friend Marcin Król, like Jadwiga Staniszkis who later became very right-wing but who today is highly critical of PiS, she's very well-known. Andrzej Mencwel who… well, a critic in Kultura, an essayist and someone who wrote a great deal about the fate of the intelligentsia, about Brzozowski and so on. There was also a very good sociologist, Winicjusz Narojek, who died quite a while ago, there was my friend from my year who later became a minister in Tadeusz Mazowiecki's government, Waldemar Kuczyński, and there was only one student, Janek Gross. He was with… in some sense they all came to me together with Mencwel asking, 'What should we do?' They were already in conflict with the more radical group that was forming around Kuroń, Modzelewski, Michnik. So that was when we formed that intellectual club which was opposed to and critical of the authorities. It wasn't in any way revolutionary, there was no one there representing the revolutionary left opposition. Rather, they represented views which were closer to mine although presumably there were people there who were more conservative. Ah, and there was also Jakub Karpiński, the brother of Wojtek Karpiński. And so people like Marcin Król or Jakub Karpiński – I assume their views were more liberal-conservative than mine, but at the time these differences in the opposition weren't quite as obvious. By that I mean that the things that united us in opposition were far stronger that any differences which later became very apparent. I was between these two groups, meaning I was also very close to the group that had gathered around Jacek, Karol, Adam Michnik becoming more so in the time leading up to March.

Aleksander Smolar (b. 1940) is a Polish writer, political activist and adviser, vice-president of the Institute for Human Sciences and president of the Stefan Batory Foundation.

Listeners: Vitek Tracz

Vitek Tracz is a London-based entrepreneur who has been involved in science publishing, pharmaceutical information and mobile phone-based navigation.

Tags: Marcin Król, Jadwiga Staniszkis, Andrzej Mencwel, Winicjusz Narojek, Waldemar Kuczyński, Jakub Karpiński, Jacek Kuroń, Adam Michnik, Karol Modzelewski

Duration: 3 minutes, 6 seconds

Date story recorded: September 2017

Date story went live: 20 December 2018