NEXT STORY
My belief in the inevitability of a democratic Poland
RELATED STORIES
NEXT STORY
My belief in the inevitability of a democratic Poland
RELATED STORIES
Views | Duration | ||
---|---|---|---|
21. A rebel from the beginning | 19 | 01:24 | |
22. My twofold passions: knowledge and politics | 20 | 02:59 | |
23. Influenced by ideology | 16 | 03:01 | |
24. Peter Wiles' theory on the political economy of communism | 22 | 02:40 | |
25. My belief in the inevitability of a democratic Poland | 19 | 01:50 | |
26. I accuse the Party of being reactionary | 20 | 02:34 | |
27. Expelled from the Communist Party | 18 | 02:48 | |
28. Włodzimierz Brus | 19 | 02:23 | |
29. My peers | 15 | 02:49 | |
30. Peter Wiles jokes at my expense | 19 | 03:18 |
Pamiętam był taki ekonomista, pod którego byłem silnym wpływem i z którym później się zaprzyjaźniłem, na London School of Economics – Peter Wiles. Zajmował się gospodarkami krajów komunistycznych. Napisał między innymi książkę The Political Economy of Communism – Ekonomia polityczna komunizmu. Później spędziłem z nim rok w Waszyngtonie w Woodrow Wilson Center i widywałem go w Londynie, to był inteligentny, bardzo złośliwy człowiek, zaraz o jego złośliwości opowiem anegdotę. W każdym razie Peter Wiles – w tej książce jest rozdział Growth vs choice – Wzrost czy wybór – ten rozdział był wcześniej opublikowany jako artykuł i wywołał szerokie echo; Wiles bardzo pesymistycznie pisał, że jest rzeczywiście nieuchronne, że Związek Radziecki wygra, jak Chruszczow mówił: „my was pogrzebiemy”, „my was wygramy”. Uważał tak nie dlatego, że gospodarka komunistyczna jest bardziej racjonalna. Nie, on w to nie wierzył. Ona nie jest bardziej racjonalna, tylko ten autorytarny system komunistyczny jest w stanie narzucić społeczeństwu znacznie wyższą stopę oszczędności. Wobec tego inwestycje... wzrost inwestycji i wzrost gospodarczy tam nieuchronnie jest znacznie wyższy niż na Zachodzie. Nawet jeżeli ten wzrost jest marnotrawny, to oni nas wyprzedzą dlatego, że oni tę marnotrawność nadrabiają, utrzymując niską konsumpcję społeczeństwa i szybki wzrost gospodarczy. Tak że to jest przykład argumentacji właśnie człowieka, który był takim rycerzem Zimnej Wojny. On nie miał najmniejszej sympatii dla komunizmu. I równocześnie miał to głębokie przekonanie, które było na Zachodzie bardzo rozpowszechnione. Można powiedzieć, że to zaczyna ulegać zmianie tak naprawdę dopiero w latach 70., kiedy kryzys krajów komunistycznych jest oczywisty po interwencji nie tylko na Węgrzech w '56 roku, ale i w Czechosłowacji. To jest moment załamania się wiary lewicy niekomunistycznej i nie tylko, również partii komunistycznej we Francji. To jest zmiana atmosfery. Ja już jestem wtedy emigrantem, ale do tego dojdę.
I remember there was an economist at the London School of Economics, who had influenced me greatly and with whom I later formed a friendship, called Peter Wiles. His interest lay in… he was a marvellous economist and his special interest was in the economies of communist countries. He wrote among other things, a book entitled The Political Economy of Communism. I later spent a year with him in Washington in the Woodrow Wilson Center and I would see him in London. He was an intelligent man and could be very malicious; I’ve got an anecdote about this that I’ll tell you in a moment. In any case, Peter Wiles – in this book, there’s a chapter called Growth versus choice – this chapter was published earlier as an article evoking a response from a great many sources. In it, he very pessimistically writes that the Soviet Union, as Khrushchev said, ‘we will bury you’, ‘we will overcome you’, and Peter Wiles says that is truly inevitable. Not, he said, because the communist economy is more rational. No, he doesn’t believe that to be the case. It isn’t more rational, but this authoritarian communist system is able to impose a higher level of saving on society in view of which, investments… growth in investments and economic growth is inevitably greater there than it is in the West. Even if this growth is wasted they will overtake us because they compensate for this waste by maintaining low social consumption and fast economic growth. This then is an example of the arguments of someone who championed the Cold War. He wasn’t attracted to communism in the slightest and yet he had this deep conviction which was very prevalent in the West. We could say that this only began to change in the 1970s when the crisis in the communist countries became apparent not only after the intervention in Hungary in ’56 but also in Czechoslovakia. This was the moment when the non-communist left lost faith, as did the French communist party. There was a change in atmosphere. I was already an émigré by then, but I’ll come to this.
Aleksander Smolar (b. 1940) is a Polish writer, political activist and adviser, vice-president of the Institute for Human Sciences and president of the Stefan Batory Foundation.
Title: Peter Wiles' theory on the political economy of communism
Listeners: Vitek Tracz
Vitek Tracz is a London-based entrepreneur who has been involved in science publishing, pharmaceutical information and mobile phone-based navigation.
Tags: The Political Economy of Communism, Soviet Union, Peter Wiles
Duration: 2 minutes, 40 seconds
Date story recorded: September 2017
Date story went live: 09 November 2018