a story lives forever
Register
Sign in
Form submission failed!

Stay signed in

Recover your password?
Register
Form submission failed!

Web of Stories Ltd would like to keep you informed about our products and services.

Please tick here if you would like us to keep you informed about our products and services.

I have read and accepted the Terms & Conditions.

Please note: Your email and any private information provided at registration will not be passed on to other individuals or organisations without your specific approval.

Video URL

You must be registered to use this feature. Sign in or register.

NEXT STORY

'I would like to take care of your money'

RELATED STORIES

My relationship with Krzysztof Michalski
Aleksander Smolar Political scientist
Comments (0) Please sign in or register to add comments

Miałem masę kontaktów, o czym wspominałem – politycznych, we Francji, we Włoszech, w Hiszpanii, w Holandii – ze względu na te moje funkcje, które wypełniałem, rezprezentując KOR czy opozycję. A druga część – była bardzo wzbogacona poprzez kontakty przez Krzysztofa i przez jego Instytut, gdzie przyjeżdżało sporo interesujących i wybitnych ludzi. Nawet nie zdawałem sobie sprawy, jak bardzo byłem do Krzysztofa przywiązany, jak bliski był mi. Zdałem sobie z tego sprawę po jego śmierci, dlatego że nasze stosunki były rzeczowe, to był problem stylu. Chociaż Krzysztof osobiście też odegrał rolę w moim życiu, bo gdy szukałem rozwiązania dla moich problemów egzystencjalnych – rodzina postanowiła wrócić do Francji, a ja szukałem jednak sposobu istnienia równocześnie i we Francji, i w Polsce, on wtedy powiedział: „Słuchaj, jest taka Fundacja Batorego. Może jeżeli Sorosowi się spodobasz, to może zostaniesz jej szefem. To by ci pozwalało funkcjonować równocześnie we Francji i w Polsce”. Tak się stało to był jego pomysł, jego zmysł praktyczny, poza jego wiedzą filozoficzną i takim wyczuciem politycznym, chociaż polityka go nigdy nie ciągnęła. Mówiąc prawdę, takie miałem jednak poczucie, że on chciał odegrać pewną rolę w życiu publicznym i że przesuwał coraz bardziej swoje życie ku Polsce. Zaczął wykładać na Uniwersytecie Warszawskim i zaczął się wycofywać z Bostonu i skoncentrować się chciał na Wiedniu i Polsce. I przed samą śmiercią założyl właśnie fundację, katedrę imienia innego naszego przyjaciela, o którym mówiłem, Leszka Kołakowskiego. I tam właściwie na Uniwersytecie Warszawskim była dla niego przygotowana katedra Kołakowskiego. Krzysztof miał zostać profesorem tej katedry. Odnosiłem wrażenie, że w polityce bezpośrednio to nie, ale że chciał odgrywać i na pewno mógłby odgrywać ponadpartyjną rolę w polskim życiu publicznym. Miał zresztą bardzo rozbudowane w Polsce kontakty – miał niezwykły dar uwodzenia. Dwie takie osoby znałem – Adam Michnik miał kiedyś niezwykły dar uwodzenia, i Krzysztof, chociaż zupełnie w innym charakterze i w innym stylu.

I had a great many political contacts which I've already mentioned – in France, in Italy, in Spain, in Holland – on account of the function I had representing KOR and the opposition. Then there was the other part which was also hugely enriched by the contacts I had through Krzysztof and his institute, which welcomed a great many interesting and distinguished individuals. So you could say I didn't even realise just how very attached I was to Krzysztof, how close I was to him. I only realised this after his death. Because our relations were… there was the issue of style, I mean of matter of facts [sic], we used to help each other out. He was very… he played an important role personally because when I was looking for a solution to my existential problems – my family had decided to return to France while I was looking for a way of supporting myself simultaneously in France and in Poland – that's when he came up with the idea and said, 'Listen, there's this Batory Foundation. Maybe if Soros likes you then you can be in charge of it. That would allow you to operate in both France and in Poland'. And that's what happened, it was his idea. His sense of the practical in addition to his knowledge of philosophy and political sensibilities even though politics never held a great attraction for him. I nevertheless had the feeling that he wanted to play a role in public life and he was shifting his life increasingly towards Poland. He began to lecture at Warsaw University and gradually removed himself from Boston, wanting to concentrate on Vienna and Poland. Just before he died he was setting up a foundation, a chair in honour of another one of our friends whom I've mentioned, Leszek Kołakowski. So there had been a chair prepared for him at Warsaw University in Kołakowski's name. He was to be the professor of that chair. And I had the impression that a direct engagement in politics wasn't for him but that he wanted to and could have played a cross-party role in Polish public life. He had a great many contacts throughout Poland and he also had a great talent for seduction. I knew two people who were like that – Adam Michnik was once a great seducer and Krzysztof although in a totally different way.

Aleksander Smolar (b. 1940) is a Polish writer, political activist and adviser, vice-president of the Institute for Human Sciences and president of the Stefan Batory Foundation.

Listeners: Vitek Tracz

Vitek Tracz is a London-based entrepreneur who has been involved in science publishing, pharmaceutical information and mobile phone-based navigation.

Tags: Stefan Batory Foundation, Krzysztof Michalski, Leszek Kołakowski

Duration: 2 minutes, 57 seconds

Date story recorded: September 2017

Date story went live: 20 December 2018