a story lives forever
Register
Sign in
Form submission failed!

Stay signed in

Recover your password?
Register
Form submission failed!

Web of Stories Ltd would like to keep you informed about our products and services.

Please tick here if you would like us to keep you informed about our products and services.

I have read and accepted the Terms & Conditions.

Please note: Your email and any private information provided at registration will not be passed on to other individuals or organisations without your specific approval.

Video URL

You must be registered to use this feature. Sign in or register.

NEXT STORY

Graduation exams

RELATED STORIES

The story of the radio lamp in satellites
Marek Edelman Social activist
Comments (1) Please sign in or register to add comments
FutureNerd
Friday, 06 January 2012 04:17 AM
Am thinking by bulb he means what some of us call a tube and some call a...
More...
Am thinking by bulb he means what some of us call a "tube" and some call a "valve"?

[Q] Majus Nowogródzki...

Yes, his father was the Bund Party secretary. He's 84 years old, goes skiing, has had both hips replaced but he skis down the highest mountains and is a wonderful skier. Apart from that, he made those things in the American sputniks...

[Q] In the space programme?

What?

[Q] In the space programme?

Probably. He made radio lamps in those satellites that convey telephones and television from America to Europe, the stationary ones. What happens is that the lamp has the greatest difficulty there... he was the head of this... this lamp has to have, it's tiny, the size of a little finger, and at its centre it has to have a small hole through which a thin wire passes. They spent several months wondering how to do this, and with each idea the whole thing fell apart and they couldn't make a hole or do anything. So then they decided to do a bit of brainstorming. On his way to work, he got off the train one stop earlier and took with him everyone whom he met who he thought looked likely. They sat down and he presented the problem to them. They talked and talked and talked and then one of them spoke up saying, 'I'm a tailor. I understand that it's not the needle that needs to be threaded onto the thread but the thread onto the needle.' And that's what happened. First, they made the wire, then they cast the lamp and everything worked. That's Majus. To this day, he's an advisor for this firm - I don't know if it's state-run or private - that makes these satellites.

[Q] Majus Nowogródzki...

Tak, którego ojciec był sekretarzem Bundu. Ma 84 lata, jeździ na nartach, ma dwa sztuczne stawy biodrowe, ale jeździ z tych najwyższych gór, jest świetnym narciarzem. Poza tym to on zrobił w tych... Jak się nazywa? W tych sputnikach amerykańskich...

[Q] W programie kosmicznym?

Co?

[Q] W programie kosmicznym?

Prawdopodobnie, bo ja nie mogę powiedzieć. On zrobił w tych satelitach, które przekazują... nie wiem, telefony, telewizję z Ameryki do Europy, takie stacjonarne, lampy radiowe. I rzecz polegała na tym, że ta lampa ma tam największa trudność, on był dyrektorem tego jak ta lampa musi mieć... to jest malutki, jak paluszek tej wielkości, a w środku musi mieć dziurkę i przez tą dziurkę musi przechodzić jakiś cieniutki drucik. No i się tu głowili przez parę miesięcy, jak to zrobić i co pomysł, to to pękało wszystko i nie można było zrobić, ani gdzie wykręcić dziurki, ani coś zrobić itd. No i wtedy oni postanowili zrobić burzę mózgów. Jak on szedł do pracy, to zabrał po drodze wysiadł o przystanek wcześniej metra i zabrał po drodze wszystkich, których spotkał, którzy mu wyglądali na to. No i usiedli i on powiedział... przedstawił im zagadnienie i mówią, mówią, mówią i potem odzywa się jeden pan i mówi: "Ja tu jestem krawcem. Ja rozumiem, że nie trzeba igły nawlekać na nitkę, tylko nitkę na... igłę nawlec na nitkę". No i tak się stało. Zrobili wpierw drucik, a potem zalali tą lampę i było wszystko w porządku. To jest Majus. No i on jeszcze do dzisiaj jest doradcą tej firmy. To nie jest... ja nie wiem, czy to jest firma państwowa czy prywatna, nie, która robi te satelity.

Marek Edelman (1919-2009) was a Jewish-Polish political and social activist and a noted cardiologist. He was the last surviving leader of the 1943 uprising in the Warsaw Ghetto. Following the Second World War, he took an active part in domestic and international politics, dedicating himself to fighting for justice and peace.

Listeners: Joanna Szczesna Joanna Klara Agnieszka Zuchowska Anka Grupinska

Joanna Szczesna, dziennikarka "Gazety Wyborczej", autorka - wraz z Anna Bikont - biografia polskiej noblistki "Pamiatkowe rupiecie, przyjaciele i sny Wislawy Szymborskiej". Od lat 70-tych zwiazana z opozycja demokratycznaw Polsce, wspólpracowniczka Komitetu Obrony Robotników, wspóltwórczyni prasy niezaleznej w Polsce: redaktorka "Biuletynu Informacyjnego KOR-u", Agencji Prasowej "Solidarnosc" i "Tygodnika Mazowsze".

Joanna Szczesna is a journalist writing for Gazeta Wyborcza. Together with Anna Bikont, she’s the author of Pamiatkowe rupiecie, przyjaciele i sny Wislawy Szymborskiej (The Recollected Flotsam, Friends and Dreams of Wislawa Szymborska) a biography of Wislawa Szymborska, the Polish winner of the Noble Prize for Literature. Since the 1970s, Joanna Szczesna has been involved with the democratic opposition movement in Poland, active in the Worker’s Defence Committee (KOR), the co-founder of the independent press in Poland: editor of KOR’s Information Bulletin, Solidarnosc Press Agency and Tygodnik Mazowsze.

Joanna Klara Agnieszka 'Aga' Zuchowska was born 20 January 1938. Her father was killed in the Katyń massacre. After the war, she moved from Warsaw to Lódz. She obtained a degree in medicine in 1960, qualifying as a specialist in internal medicine in 1973. Dr Zuchowska worked with Marek Edelman for 15 years. In 1982 she left Poland for Algeria where she remained for the next three years, returning to Poland in 1985. She currently lives in Lódz.

Joanna Klara Agnieszka 'Aga' Zuchowska, urodzona 20 stycznia 1938. Ojciec zginal w Katyniu. Po wojnie zamieszkala w Lodzi. Studia ukonczyla w 1960 r. a specjalizacje z chorób wewnetrznych w 1973 r. Doktorat obronila we Wroclawiu. Pracowala z Markiem Edelmanen przez 15 lat. W 1982 r. wyjechala do Algerii. Wrócila do Polski w 1985 r. i mieszka obecnie w Lodzi.

Anka Grupinska ukonczyla filologie angielska na UAM w Poznaniu. Wspólpracowala z poznanskimi pismami podziemnymi, wraz z innymi zalozyla i wydawala dwumiesiecznik "Czas Kultury". W latach 1988-1989 przebywala w Izraelu opracowujac wspomnienia ocalalych z Zaglady. W latach 1991-1993 pracowala jako attaché kulturalny w ambasadzie polskiej w Tel Awiwie. Od 1996 mieszka w Polsce. Anka Grupinska specjalizuje sie w tematyce stosunków polsko-zydowskich. Publikuje ksiazki (m. in. Wydawnictwo Literackie, Zydowski Instytut Historyczny, Twój Styl), artykuly prasowe (m. in. "Tygodnik Powszechny", "Rzeczpospolita"), realizuje projekty wystawiennicze. Jest takze koordynatorem miedzynarodowego projektu "Swiadek zydowskiego wieku" (archiwizowanie pamieci o zydowskiej przedwojennej Polsce), prowazi autorska audycje radiowa "O Zydach i o Polakach tez" i uczy warszawskich studentów sztuki czytania i pisanie tekstów literackich.

Anka Grupinska studied English at the Adam Mickiewicz University in Poznan, Poland. She wrote for Poznan’s underground publications and was herself one of the founding publishers of the bi-monthly Czas Kultury. She spent 1988 and 1989 in Israel compiling reminiscences of Holocaust survivors. From 1991 to 1993, she held the post of Cultural Attache at the Polish Embassy in Tel Aviv. She moved back to Poland in 1996 and now writes books on Jewish subjects, mainly dealing with the history of the Warsaw ghetto. She is also a freelance journalist for Tygodnik Powszechny. Anka Grupinska is the director of the Centropa Foundation project in Poland (oral history project) called “The Witness of the Jewish Century¿, presents her own radio programme, “Of Jews and of Poles too¿, and teaches creative writing and oral history in Collegium Civitas and SWPS in Warsaw.

Tags: Majus Nowogródzki

Duration: 2 minutes, 18 seconds

Date story recorded: December 2003

Date story went live: 24 January 2008