KOR and Solidarność

Video URL

You must be registered to use this feature. Sign in or register.

Zygielbojm's escape from Poland

RELATED STORIES

KOR and Solidarność

Marek Edelman Social activist

		Views	Duration
41. 1968 – family's emigration		340	05:41
42. Contact with the opposition		241	01:35
43. Leszek Kołakowski		332	02:44
44. Signing of the letter regarding the Constitution	1	219	05:49
45. Are soldiers from the battle of Lenino heroes?	1	212	03:09
46. KOR and Solidarność	1	330	02:10
47. Zygielbojm's escape from Poland		284	04:20
48. Talks of creating a ghetto		193	05:12
49. The start of an underground, clandestine action		195	05:27
50. The beginning of the war-time underground in Poland		229	02:50

Comments (0) Please sign in or register to add comments

English | Polish

[Q] Were the KOR years a time of relief for you, did you feel that something was changing in your reality?

I never have any relief, my life is always hard.

[Q] It was a long time, Poland was different then.

I can't say, I didn't have any relief in KOR, and today as well - if someone is 10 minutes late, I start thinking that something has happened, so I'm always imagining that something has happened, so I never have any relief.

[Q] And the Solidarność years, you were a delegate at the Solidarność conference, you were very involved with Solidarność.

Yes, but in KOR, too. When they wanted me to go and do this or that, a hunger strike here, something else there, write something, bring something, I didn't say that KOR is no good, I said it was very good. I believe that what KOR did, that's what created Poland the way it is today not the Church, the Church rose up because the spirit of KOR was in Gdańsk and not because Fr Jankowski celebrated a Mass. That's just stupid. The fact that Ewa Milewicz was driving over by car to print those KOR leaflets with Biliński, that's what mattered. And that's what it begins with and if one or another behaved differently that's a different matter, but it wasn't Fr Jankowski who brought about the strike. The trade unions, too, what were they called, free trade unions, that's KOR, too, whether it's Jacek or Karol or Adam or Halina Mikołajska or Lipiński or Aniela or Joanna Szczęsna or Lityński or Anna Dodziuk, those are the people who did it, those are the ones who gave Poland the idea, when did the Church give you that kind of Poland? The Church was always a hierarchical institution which hates freedom and throws its weight about.

[Q] Marek, czy czas KOR-u był dla ciebie jakąś taką ulgą, czy poczułeś, że coś się zmienia w tej rzeczywistości, w której żyłeś?

Ja nigdy nie mam ulgi, mam zawsze ciężkie... ciężkie życie.

[Q] To duży kawał czasu, to jakoś inaczej... inna Polska była.

Nie umiem powiedzieć, żadnej ulgi nie miałem w KOR-ze. U mnie zawsze... dzisiaj też, jak ktoś przychodzi 10 minut później uważam, że coś się stało, więc uważałem ciągle, że coś się stało, więc nigdy nie miałem ulgi.

[Q] A czasy Solidarności, byłeś delegatem na zjazd Solidarności, właściwie zaangażowałeś się w Solidarność.

Tak, ale w KOR też. Przecież jak chcieli, żebym pojechał zrobił to, zrobił tamto, tutaj głodówka, to tamto, dziesiąte, napisać, przynieść. Ja nie mówiłem, że KOR nie jest dobry, mówiłem, że jest bardzo dobry. Uważam, że w ogóle to, co KOR zrobił, to stworzył tę dzisiejszą Polskę. Nie Kościół, bo Kościół powstał właśnie dlatego, że duch KOR-u był w Gdańsku, a nie dlatego, że ks. Jankowski szedł mszę odprawić. Przecież to głupota jest. To, że Ewa Milewicz jechała z tym samochodem i drukowała z Bilińskim te gazetki KOR-owskie tam, to to jest to. I to od tego się zaczyna, a że ten czy tamten się inaczej zachowywał, to jest zupełnie inna sprawa, ale nie ksiądz Jankowski zrobił strajk. A związki zawodowe to też, jak się nazywały te? Wolne związki, to też jest KOR, to co by nie powiedzieć czy to jest Jacek, czy to jest Karol, czy to jest Adam, czy to jest Halina Mikołajska, czy to jest Lipiński, czy Aniela, czy Joanna Szczęsna, czy Lityński, czy Anka Dodziuk – to jest to środowisko, które zrobiło to, to są ci ludzie, którzy dali idee tej Polsce. Kiedy Kościół ci dał taką Polskę? Kościół zawsze był hierarchiczną instytucją, która nienawidzi wolności, rządzi się.

Marek Edelman (1919-2009) was a Jewish-Polish political and social activist and a noted cardiologist. He was the last surviving leader of the 1943 uprising in the Warsaw Ghetto. Following the Second World War, he took an active part in domestic and international politics, dedicating himself to fighting for justice and peace.

Title: KOR and Solidarność

Listeners: Anka Grupinska Joanna Szczesna Joanna Klara Agnieszka Zuchowska

Polish | English

Anka Grupinska ukonczyla filologie angielska na UAM w Poznaniu. Wspólpracowala z poznanskimi pismami podziemnymi, wraz z innymi zalozyla i wydawala dwumiesiecznik "Czas Kultury". W latach 1988-1989 przebywala w Izraelu opracowujac wspomnienia ocalalych z Zaglady. W latach 1991-1993 pracowala jako attaché kulturalny w ambasadzie polskiej w Tel Awiwie. Od 1996 mieszka w Polsce. Anka Grupinska specjalizuje sie w tematyce stosunków polsko-zydowskich. Publikuje ksiazki (m. in. Wydawnictwo Literackie, Zydowski Instytut Historyczny, Twój Styl), artykuly prasowe (m. in. "Tygodnik Powszechny", "Rzeczpospolita"), realizuje projekty wystawiennicze. Jest takze koordynatorem miedzynarodowego projektu "Swiadek zydowskiego wieku" (archiwizowanie pamieci o zydowskiej przedwojennej Polsce), prowazi autorska audycje radiowa "O Zydach i o Polakach tez" i uczy warszawskich studentów sztuki czytania i pisanie tekstów literackich.

Anka Grupinska studied English at the Adam Mickiewicz University in Poznan, Poland. She wrote for Poznan’s underground publications and was herself one of the founding publishers of the bi-monthly Czas Kultury. She spent 1988 and 1989 in Israel compiling reminiscences of Holocaust survivors. From 1991 to 1993, she held the post of Cultural Attache at the Polish Embassy in Tel Aviv. She moved back to Poland in 1996 and now writes books on Jewish subjects, mainly dealing with the history of the Warsaw ghetto. She is also a freelance journalist for Tygodnik Powszechny. Anka Grupinska is the director of the Centropa Foundation project in Poland (oral history project) called “The Witness of the Jewish Century¿, presents her own radio programme, “Of Jews and of Poles too¿, and teaches creative writing and oral history in Collegium Civitas and SWPS in Warsaw.

English | Polish

Joanna Szczesna is a journalist writing for Gazeta Wyborcza. Together with Anna Bikont, she’s the author of Pamiatkowe rupiecie, przyjaciele i sny Wislawy Szymborskiej (The Recollected Flotsam, Friends and Dreams of Wislawa Szymborska) a biography of Wislawa Szymborska, the Polish winner of the Noble Prize for Literature. Since the 1970s, Joanna Szczesna has been involved with the democratic opposition movement in Poland, active in the Worker’s Defence Committee (KOR), the co-founder of the independent press in Poland: editor of KOR’s Information Bulletin, Solidarnosc Press Agency and Tygodnik Mazowsze.

Joanna Szczesna, dziennikarka "Gazety Wyborczej", autorka - wraz z Anna Bikont - biografia polskiej noblistki "Pamiatkowe rupiecie, przyjaciele i sny Wislawy Szymborskiej". Od lat 70-tych zwiazana z opozycja demokratycznaw Polsce, wspólpracowniczka Komitetu Obrony Robotników, wspóltwórczyni prasy niezaleznej w Polsce: redaktorka "Biuletynu Informacyjnego KOR-u", Agencji Prasowej "Solidarnosc" i "Tygodnika Mazowsze".

English | Polish

Joanna Klara Agnieszka 'Aga' Zuchowska was born 20 January 1938. Her father was killed in the Katyń massacre. After the war, she moved from Warsaw to Lódz. She obtained a degree in medicine in 1960, qualifying as a specialist in internal medicine in 1973. Dr Zuchowska worked with Marek Edelman for 15 years. In 1982 she left Poland for Algeria where she remained for the next three years, returning to Poland in 1985. She currently lives in Lódz.

Joanna Klara Agnieszka 'Aga' Zuchowska, urodzona 20 stycznia 1938. Ojciec zginal w Katyniu. Po wojnie zamieszkala w Lodzi. Studia ukonczyla w 1960 r. a specjalizacje z chorób wewnetrznych w 1973 r. Doktorat obronila we Wroclawiu. Pracowala z Markiem Edelmanen przez 15 lat. W 1982 r. wyjechala do Algerii. Wrócila do Polski w 1985 r. i mieszka obecnie w Lodzi.

Tags: KOR, Komitet Obrony Robotników, Worker`s Defence Committee, Poland, Solidarność, Solidarność conference, Church, Gdańsk, KOR leaflets, Fr Henryk Jankowski, Ewa Milewicz, Jacek Kuroń, Adam Michnik, Karol Modzelewski, Halina Mikołajska, Joanna Szczęsna, Anna Dodziuk, Jan Lityński, Adam Lipiński

Duration: 2 minutes, 10 seconds

Date story recorded: December 2003

Date story went live: 24 January 2008