NEXT STORY
The fraught topic of Polish-Jewish relations
RELATED STORIES
NEXT STORY
The fraught topic of Polish-Jewish relations
RELATED STORIES
Views | Duration | ||
---|---|---|---|
161. French politicians of all colours unite behind Poland | 2 | 03:14 | |
162. Poland’s activists ignored by their own government | 2 | 03:17 | |
163. A portrait of my father | 4 | 03:17 | |
164. A portrait of my mother | 3 | 03:14 | |
165. Jurek Biter | 3 | 03:10 | |
166. Sławek Myśliński | 2 | 02:11 | |
167. Adam Michnik | 10 | 02:52 | |
168. The fraught topic of Polish-Jewish relations | 5 | 04:21 | |
169. Czesław Miłosz | 20 | 02:06 | |
170. Leszek Kołakowski | 10 | 01:12 |
When I think about it, my later friendships were all primarily political. That doesn't mean that there weren't any personal elements – they were very important. One of the people who were and are most important to me, even though he's a lot younger than I am was Adam Michnik whom I met when I was already at university. He was still at school then and was running the Seekers of Contradiction Club; they wanted to move to the university. He came to me and we became friends. I was fascinated by him – we became quite good friends – by his intelligence, his sense of humour, a certain brazenness, I mean he would make friends with everyone straight away, treating professors like his close buddies. He was very knowledgeable and intelligent right from the start and very warm and welcoming. Later, we were also connected through our activities namely, our involvement with the various opposition groups. After I'd left, these contacts naturally grew weaker and relied on telephone conversations or other people. I remember one fairly crucial exchange of information, a recording made by his friends about him – I'm referring to the opposition that was just being formed after my departure – there was a growing closeness which many of us, myself included, found shocking, of that post-commando or post-March group with groups that were aligned with the Church, with the intelligentsia, Catholic intelligentsia clubs, those kinds of people. Krzysztof Śliwiński was there, I remember meeting him especially so that he could tell me what was happening in those groups. He was going to Africa, I can't remember which country in Africa, but he had a professorship and spent several years out there lecturing. We met – I was living in Aix-en-Provence at the time – we met in the South of France, on the coast of the Mediterranean but in Italy; I drove there. We spent the entire day there, swimming, talking on the beach and he told me, among other things, about the convergence of these two groups which didn't have a great deal in common with one another.
Później, mówiąc prawdę, moje przyjaźnie, gdy sobie uświadamiam, to są przyjaźnie przede wszystkim polityczne. Ta jakość – to nie znaczy, że tam nie było komponentów osobistych, ona była istotna. Bardzo ważnym dla mnie człowiekiem był i pozostaje, o szereg lat młodszy Adam Michnik, którego poznałem, jak byłem już na uniwersytecie. On jeszcze był w szkole, prowadził ten Klub Poszukiwaczy Sprzeczności i chcieli przenieść się na uniwersytet. On przyszedł do mnie i zaprzyjaźniłem się z nim. Byłem nim zafascynowany i byliśmy zaprzyjaźnieni, to znaczy jego inteligencja, poczucie humoru, taka pewna bezczelność. On z wszystkimi się od razu kumplował i profesorów traktował jak bliskich znajomych. Duża wiedza, inteligencja, którą miał od początku i takie ciepło, serdeczność. No i później byliśmy związani też tym, co robiliśmy, nawet jak gdzie indziej, to znaczy byliśmy aktywni w tych różnych opozycyjnych kręgach. No, później, jak wyjechałem, to nasze kontakty z natury rzeczy były luźniejsze, przez telefon czy poprzez znajomych. Pamiętam taką dość istotną wymianę informacji, nagranie wręcz, przyjaciół. Po moim wyjeździe już nastąpiło takie zbliżenie, które było szokujące dla wielu z nas i dla mnie też – tego środowiska post-komandowskiego, czy też po-Marcowego, ze środowiskami bliskimi Kościołowi, klubami inteligencji katolickiej. Był tam Krzysztof Śliwiński, pamiętam, że się spotkałem z nim specjalnie, żeby on mi opowiedział co się dzieje w tym środowisku. On jechał do Afryki jako profesor, nie pamiętam już do jakiego kraju, sporo lat spędził tam na uniwersytecie, wykładając. Ja wtedy mieszkałem w Aix-de-Provence – na południu Francji spotkaliśmy się nad wybrzeżem, nad Morzem Śródziemnym, ale po stronie włoskiej. Tam spędziliśmy cały dzień, pływając, na plaży rozmawiając i on mi opowiadał między innymi o tym zbliżeniu tych dwóch środowisk, które sobie były dość odległe.
Aleksander Smolar (b. 1940) is a Polish writer, political activist and adviser, vice-president of the Institute for Human Sciences and president of the Stefan Batory Foundation.
Title: Adam Michnik
Listeners: Vitek Tracz
Vitek Tracz is a London-based entrepreneur who has been involved in science publishing, pharmaceutical information and mobile phone-based navigation.
Tags: Adam Michnik, Krzystof Śliwiński
Duration: 2 minutes, 52 seconds
Date story recorded: September 2017
Date story went live: 20 December 2018