Krzysztof [Michalski] organised two sessions of meetings between Polish and German parliamentarians. One meeting was for the left wing. It was for the Polish left, who were in the same parliamentary group as Solidarność, with the German social democrats. The second meeting was of the right wing Polish parliamentarians with the German Christian democrats. Both sessions were fascinating. I met Karol at the meeting of the left wingers. This was already after the [political] changes but I hadn't yet returned [to Poland] – as I've said, I couldn't imagine coming back as a private individual or just returning quietly. Anyway, I was there and three people participated in both of those sessions. They were Krzysztof Michalski who was the organiser, Bronisław Geremek, who was head of that parliamentary club OKP, and I as a kind of adviser to Krzysztof on behalf of the institute.

The discussions were exciting, but above all they were with Karol. I was shocked listening to him then and I'm amazed in retrospect that he realised there would be these social differences which would result from this process of transformation. Other people were under an illusion, they had a macroscopic vision that in order to modernise a country you had to westernise it, make it increasingly resemble the West and so have a market economy, democracy and so forth and so on. Karol rejected political thought. He had this formula at the time: fidelity to the unknown. It meant that he remembered that he was one of the leading figures in Solidarność '80-'81 in Wrocław. He'd been allowed to do his research there and that's where he was elected to Solidarność. The workers from the various workplaces with whom he had contact were unknown to him; he had this sense that he must stay faithful meaning that in some sense he was rejecting reasoning both in terms of the economy as well as politics. He was unsubscribing from politics at that point, which of course wasn't the case with Jacek.

Otóż między innymi Krzysztof zorganizował dwie sesje, spotkania polskich parlamentarzystów z niemieckimi parlamentarzystami. Jedno spotkanie było dla lewicy, to było spotkanie lewicowych polskich parlamentarzystów z tej samej grupy parlamentarnej Solidarności, z socjaldemokratami niemieckimi. I drugie spotkanie to było spotkanie raczej prawicowych polskich parlamentarzystów z chadecją niemiecką. Oba były pasjonujące. Na tej lewicowej spotkałem Karola. Już to było po zmianach, ale jeszcze nie wróciłem – jak mówiłem, ja nie wyobrażałem sobie, żebym mógł jako osoba prywatna po prostu wrócić po cichu. W każdym razie tam byłem i tam tak naprawdę, w tych obu posiedzeniach, brały udział trzy osoby: w obu był Krzysztof Michalski, który był organizatorem, Bronisław Geremek, który był szefem tego klubu parlamentarnego OKP, i ja jako, że tak powiem, doradca, można powiedzieć, Krzysztofa, ze strony Instytutu. To były pasjonujące rozmowy, ale przede wszystkim z Karolem – dla mnie było szokujące wtedy go słuchać. I to w jakimś sensie też, można powiedzieć, retrospektywnie patrzę z podziwem, że on sobie zdawał sprawę, że te różnice społeczne występować będą w procesie transformacji. Inni mieli złudzenia, mieli przede wszystkim takie makrospojrzenie: żeby kraj modernizować, trzeba okcydentalizować, żeby było coraz bardziej zachodni, a więc gospodarka rynkowa, demokracja i tak dalej, i tak dalej. Karol właściwie odrzucał myślenie polityczne. On wtedy miał taką formułę: wierność nieznajomemu. Bodaj to oznaczało tyle, że on pamięta: był jedną z czołowych postaci Solidarności ‘80-’81 z Wrocławia. Wtedy właśnie pozwolono mu tam pracować naukowo i tam został wybrany do Solidarności i nieznajomi to byli ci różni robotnicy zakładów, z którymi on miał do czynienia i on miał takie poczucie... poczucie wierności – że trzeba pozostać wiernym. To znaczy w jakimś sensie odrzucał rozumowanie w kategoriach ekonomicznych, to jest rzecz oczywista, ale również politycznych. On wypisywał się z polityki wówczas, otóż oczywiście tak nie było w przypadku Jacka.