The first assassination attempt in the ghetto

Video URL

You must be registered to use this feature. Sign in or register.

The setting up of the Jewish Fighting Organisation

RELATED STORIES

The first assassination attempt in the ghetto

Marek Edelman Social activist

	Views	Duration
81. The first assassination attempt in the ghetto	201	02:40
82. The setting up of the Jewish Fighting Organisation	167	05:39
83. First armed action in the ghetto	198	05:50
84. Warsaw followed our example: Operation Arsenał	147	05:11
85. First supplies of weapons	138	05:26
86. The weapons factory in the ghetto	153	03:25
87. The arrest of Jurek Wilner and loss of our contact	174	03:17
88. Money for the ghetto from America	133	02:26
89. Money dilemma	113	03:42
90. First purchase of weapons	140	01:10

Comments (0) Please sign in or register to add comments

English | Polish

Jurek Wilner, he had a friend somewhere and this friend bought a gun, probably at Kercelak, and Jurek brought this gun to the ghetto and Izrael Kanał shot at Szaliński. Szaliński was a chief of the Jewish police; before the war he'd been a police commissioner. For some unknown reason he'd been arrested, then they released him and when he got out, that Kanał who was from some Zionist organisation, went up to him and shot him, seriously wounding him in the face but nothing happened to him, he survived that wound. But this was the first assassination attempt in the ghetto, and I have to say that independently of that, the fact that it happened was of no significance to these young people, and that they put up a resistance, but a Jewish head of police, no one knew what happened. That's when all kinds of discussion started up between these organisations saying that they need to create militant groups that will resist the Germans, one that will fight the Germans. But no one had any weapons. This was all pie in the sky, nothing more. I'm not going to go into the details because it's not important. The truth is that no one trusted anyone else. These organisation were ideologically separate from one another, they'd had no prior contact because there had been no Zionist organisations in the ghetto which is why they had a few people. On the farm in Czerniakowo, they had, at Mr..., Jakub Karpiński's grandfather, not his grandfather, his father, Jakub Karpiński's mother had been the administrator while he was the owner.

Jurek Wilner, on miał kolegę jakiegoś tam gdzieś, ten kolega gdzieś kupił rewolwer, na Kercelaku prawdopodobnie i Jurek przyniósł ten rewolwer do getta i ten Izrael Kanał strzelał do Szalińskiego. Szaliński to był taki dowódca żydowskiej policji, to przedwojenny komisarz policji był tam dowódcą tej żydowskiej policji – nie wiadomo, dlaczego go aresztowali – wtedy go wypuścili i jak on wyszedł to ten Kanał, to on był z jakieś takiej syjonistycznej organizacji, poszedł do niego i strzelał do niego i ciężko go ranił w twarz, ale nic mu się nie stało, przeżył tę ranę. Ale to był pierwszy zamach w getcie. Trzeba powiedzieć, że niezależnie od tego, że to nie miało żadnego znaczenia. To coś takiego się stało dla tych wszystkich młodych ludzi, że jednak przeciwstawili się, ale policjant żydowski komendant policji, że nie wiadomo co – stało się.

I wtedy zaczęły się różne rozmowy między tymi organizacjami, że trzeba stworzyć żydowską organizację bojową, która się przeciwstawi Niemcom, znaczy się – która będzie walczyć z Niemcami. Ale nikt broni nie miał. To było wszystko para w gwizdek, nic poza tym. Nie będę opowiadał tych szczegółów, bo to nieważne. Prawdą jest, że nikt do nikogo nie miał zaufania. Między tymi organizacjami, one były sobie obce ideologiczne, nie było żadnego przedtem kontaktu między nimi, bo ci wszyscy... ci... te syjonistyczne organizacje, to w ogóle ich w getcie nie było, dlatego oni mieli trochę ludzi. Oni sobie... byli na fermie na tej... na... na Czerniakowie u pana... no...

[Q] U Karpińskiego... wnuka, znaczy dziadka Karpińskiego.

U dziadka Jakuba Karpińskiego. Nie... nie u dziadka, u ojca... u ojca. Matka Jakuba Karpińskiego była zarządzającą, a on był właścicielem.

Marek Edelman (1919-2009) was a Jewish-Polish political and social activist and a noted cardiologist. He was the last surviving leader of the 1943 uprising in the Warsaw Ghetto. Following the Second World War, he took an active part in domestic and international politics, dedicating himself to fighting for justice and peace.

Title: The first assassination attempt in the ghetto

Listeners: Joanna Szczesna Joanna Klara Agnieszka Zuchowska Anka Grupinska

Polish | English

Joanna Szczesna, dziennikarka "Gazety Wyborczej", autorka - wraz z Anna Bikont - biografia polskiej noblistki "Pamiatkowe rupiecie, przyjaciele i sny Wislawy Szymborskiej". Od lat 70-tych zwiazana z opozycja demokratycznaw Polsce, wspólpracowniczka Komitetu Obrony Robotników, wspóltwórczyni prasy niezaleznej w Polsce: redaktorka "Biuletynu Informacyjnego KOR-u", Agencji Prasowej "Solidarnosc" i "Tygodnika Mazowsze".

Joanna Szczesna is a journalist writing for Gazeta Wyborcza. Together with Anna Bikont, she’s the author of Pamiatkowe rupiecie, przyjaciele i sny Wislawy Szymborskiej (The Recollected Flotsam, Friends and Dreams of Wislawa Szymborska) a biography of Wislawa Szymborska, the Polish winner of the Noble Prize for Literature. Since the 1970s, Joanna Szczesna has been involved with the democratic opposition movement in Poland, active in the Worker’s Defence Committee (KOR), the co-founder of the independent press in Poland: editor of KOR’s Information Bulletin, Solidarnosc Press Agency and Tygodnik Mazowsze.

English | Polish

Joanna Klara Agnieszka 'Aga' Zuchowska was born 20 January 1938. Her father was killed in the Katyń massacre. After the war, she moved from Warsaw to Lódz. She obtained a degree in medicine in 1960, qualifying as a specialist in internal medicine in 1973. Dr Zuchowska worked with Marek Edelman for 15 years. In 1982 she left Poland for Algeria where she remained for the next three years, returning to Poland in 1985. She currently lives in Lódz.

Joanna Klara Agnieszka 'Aga' Zuchowska, urodzona 20 stycznia 1938. Ojciec zginal w Katyniu. Po wojnie zamieszkala w Lodzi. Studia ukonczyla w 1960 r. a specjalizacje z chorób wewnetrznych w 1973 r. Doktorat obronila we Wroclawiu. Pracowala z Markiem Edelmanen przez 15 lat. W 1982 r. wyjechala do Algerii. Wrócila do Polski w 1985 r. i mieszka obecnie w Lodzi.

Polish | English

Anka Grupinska ukonczyla filologie angielska na UAM w Poznaniu. Wspólpracowala z poznanskimi pismami podziemnymi, wraz z innymi zalozyla i wydawala dwumiesiecznik "Czas Kultury". W latach 1988-1989 przebywala w Izraelu opracowujac wspomnienia ocalalych z Zaglady. W latach 1991-1993 pracowala jako attaché kulturalny w ambasadzie polskiej w Tel Awiwie. Od 1996 mieszka w Polsce. Anka Grupinska specjalizuje sie w tematyce stosunków polsko-zydowskich. Publikuje ksiazki (m. in. Wydawnictwo Literackie, Zydowski Instytut Historyczny, Twój Styl), artykuly prasowe (m. in. "Tygodnik Powszechny", "Rzeczpospolita"), realizuje projekty wystawiennicze. Jest takze koordynatorem miedzynarodowego projektu "Swiadek zydowskiego wieku" (archiwizowanie pamieci o zydowskiej przedwojennej Polsce), prowazi autorska audycje radiowa "O Zydach i o Polakach tez" i uczy warszawskich studentów sztuki czytania i pisanie tekstów literackich.

Anka Grupinska studied English at the Adam Mickiewicz University in Poznan, Poland. She wrote for Poznan’s underground publications and was herself one of the founding publishers of the bi-monthly Czas Kultury. She spent 1988 and 1989 in Israel compiling reminiscences of Holocaust survivors. From 1991 to 1993, she held the post of Cultural Attache at the Polish Embassy in Tel Aviv. She moved back to Poland in 1996 and now writes books on Jewish subjects, mainly dealing with the history of the Warsaw ghetto. She is also a freelance journalist for Tygodnik Powszechny. Anka Grupinska is the director of the Centropa Foundation project in Poland (oral history project) called “The Witness of the Jewish Century¿, presents her own radio programme, “Of Jews and of Poles too¿, and teaches creative writing and oral history in Collegium Civitas and SWPS in Warsaw.

Tags: Karcelak, Jewish police, Germans, Czerniakowo, Jurek Wilner, Izrael Kanał, Jakub Karpiński

Duration: 2 minutes, 41 seconds

Date story recorded: December 2003

Date story went live: 24 January 2008